Pachnotka zwyczajna zwana również pachnotką bazyliowatą lub krzewiastą (Perilla frutescens) jest rośliną oleistą z rodziny jasnotowatych. Pochodzi z Azji, gdzie pierwotnie rosła na obszarze Himalajów. Popularna jest szczególnie w Azji wschodniej , Europie południowo-wschodniej oraz na południu USA. Uprawiana jest jako roślina ozdobna ale zalicza się ona do roślin jadalnych cenionych w kuchni azjatyckiej. Wykorzystuje się jej liście i pędy natomiast z nasion pachnotki produkuje się olej (perilla). Ma ona dość grube, zielone lub fioletowe liście oraz dzwonkowate kwiaty.
Właściwości i zastosowanie
Pachnotka od wieków była stosowana w medycynie chińskiej jako środek zwiększający odporność oraz łagodzący przeziębienia. Jej liście bogate są w wapń, żelazo oraz witaminę A i C. Zawiera flawonoidy, które działają przeciwzapalnie, neutralizując wolne rodniki, które z kolei powodują starzenie się organizmu. W pachnotce znajdziemy również antocyjany, które pozytywnie wpływają na układ krążenia, kwas alfa-linolowy, luteolinę, apigeninę oraz katechiny. Dzięki temu roślina ta wykazuje właściwości antybakteryjne, przeciwutleniające, przeciwzapalne oraz korzystnie wpływa na układ nerwowy.
Warto zwrócić szczególną uwagę na zawartość kwercetyny oraz kwasu rozmarynowego, które wykazują właściwości przeciwhistaminowe oraz przeciwzapalne. Wspierają w leczeniu alergii oraz stanów zapalnych organizmu. Związki zawarte w pachnotce skutecznie obniżają poziom cukru, cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi.
Wyciąg z liści pachnotki stosuję się w leczeniu przeziębienia oraz stanów zapalnych górnych dróg oddechowych. Świetnie sprawdza się jako środek rozkurczowy w przypadku nudności i wymiotów. Działa przeciwnowotworowo oraz hepatoprotekcyjnie chroniąc miąższ wątroby.
Olej z rozłupek rośliny znalazł zastosowanie również w kosmetyce. Stosuje się go do skóry problematycznej, gdyż działa przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie i odkażająco. Łagodzi on podrażnienia oraz normalizuje pracę gruczołów łojowych. Ujędrnia i niweluje przebarwienia a co najważniejsza zapobiega starzeniu się naszej skóry. Wpływa na produkcję kolagenu oraz elastyny.
Pachnotka w kuchni
Pachnotka charakteryzuje się wyjątkowym aromatem przypominającym zapach mięty. Dodawana jest do japońskiego sushi oraz np. marynowanych moreli. Dodaje się ją do bulionów, potraw mięsnych, ale też np. pieczonych warzyw.
1. Szeleszczuk Ł., Zielińska-Pisklak M., Młodzianka A.: Perilla frutescens- niezwykłe właściwości pachnotki zwyczajnej. Warszawa. 21.03.2013.
2. Buchwald-Werner S., Fujii H., Reule C. i.in.: Perilla Extract improves gastrointestinal discomfort in a randomized placebo controlled double blind human pilot stud. 2014; 14:173.
