Stewia (Stevia rebaudiana Bertoni)
Bohaterka dzisiejszego wpisu to słodka roślina – stewia. Należy do grupy roślin astrowatych i osiąga wysokość od 0,5 do 1,2 m. Pochodzi z Paragwaju i Brazylii, ale obecnie jej plantacje spotyka się w wielu częściach świata, głównie w Azji, ale również w Polsce. Stewia znana jej przede wszystkim z właściwości nadających słodki smak. Odpowiedzialne za to są tzw. glikozydy stewiolowe, około 300 razy słodsze niż zwykły cukier. Warto podkreślić, że mimo tak dużej słodyczy, związki te nie wnoszą żadnej kaloryczności, gdyż nie są wchłaniane w naszym przewodzie pokarmowym. Ponadto stewia nie powoduje skoków cukrowych, śmiało może być stosowana przez osoby cierpiące na cukrzycę, ale również dzieci.
Pewne Indiańskie Plemiona od lat wykorzystują tę roślinę, nie tylko ze względu na jej słodycz, ale przede wszystkim na jej właściwości lecznicze – m.in. przyspieszające gojenie ran, obniżające ciśnienie krwi i łagodzące dolegliwości trawienne.
Parę słów o substancjach aktywnych…
Najbardziej znane są wspomniane już glikozydy stewiolowe, w których skład wchodzą m.in. dwa główne związki: stewiozyd (około 150–300 razy słodszy od cukru) oraz rebaudiozyd A (ok.200–400 razy słodszy od cukru) Ku zaskoczeniu, w liściach stewii znajdziemy także inne bardzo cenne składniki: witaminę C, witaminy z grupy B oraz cenne minerały: chrom, wapń, magnez, potas, krzem, żelazo, cynk, selen a także białka i kwasy tłuszczowe.
Jak odkryli Indianie, właściwości stewii nie ograniczają się tylko do nadania słodkiego smaku.
Jej cenne oddziaływanie sprowadza się m.in. do właściwości:
- moczopędnych,
- bakteriobójczych,
- normalizujących poziom cukru we krwi,
- ze względu na obecność witaminy C, selenu i cynku, pomocna w leczeniu infekcji i przeziębień,
- przyspieszających gojenie się różnych dolegliwości skórnych,
- ma zbawienny wpływ na dziąsła, gdyż działa przeciwbakteryjnie.
Należy pamiętać, że stewia nie ulega fermentacji, w związku z tym możemy ją przechowywać dość długo. Ale również z tego względu nie będzie najlepszą alternatywą dla cukru w przypadku ciast drożdżowych, gdyż nie będzie stanowiła pożywki dla drożdży.
Na rynku stewię możecie dostać w postaci suszonych liści, w formie proszku jak również tabletek. To świetny zamiennik dla cukru i innych syntetycznych niezdrowych słodzików, który dodatkowo wzbogaci naszą dietę w ważne mikroskładniki. Badania pokazują, że spośród produktów ze stewii, największą zawartością składników mineralnych wyróżniają się świeże liście tej rośliny. Najlepsze okazują się młode listki – charakteryzują się największą zawartością m.in. miedzi, żelaza, manganu i cynku. T słodka roślinka sprawdzi się również w naszym gródku, a także przyozdobi balkonowe skrzynki lub kuchenne doniczki z ziołami.
Żródła:
Gęsiński, K., Majcherczak, E., & Gozdecka, G. (2013). Stewia (Stevia rebaudiana Bertoni) jako źródło wybranych mikroelementów. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 53(2).
Kobus-Moryson, M., Gramza-Michałowska, A., Kobus-Cisowska, J., & Korczak, J. (2014). Zawartość wybranych pierwiastków w ekstraktach stewii (Stevia rebaudiana Bertoni). Problemy Higieny i Epidemiologii, 95(2), 445-448.
Bugaj, B., Leszczynska, T., Pysz, M., Kopec, A., Pacholarz, J., & Pysz-Izdebska, K. (2013). Charakterystyka i prozdrowotne właściwości Stevia rebaudiana Bertoni. Żywność Nauka Technologia Jakość, 20(3).
