Niemal od 4 tysiącleci, korzenie żeń-szenia syberyjskiego wykorzystywane są w tradycyjnej medycynie chińskiej jako lek na przeziębienie, grypę oraz infekcje układu oddechowego. Już dawno uważano, że jest to środek dający odporność, zdrowie i witalność oraz energię życiową.
Żeń-szeń syberyjski, (Eleutherococcus senticosus), zwany również eleuterokokiem, to dość wysoki krzew należący do rodziny Azaliowatych, o silnie rozwiniętych korzeniach. Można go spotkać w lasach i na odsłoniętych terenach w Chinach, Japonii, Korei, Mandżurii i Syberii. Właściwości lecznicze żeń-szenia wynikają ze składu jego korzenia i obecności w nim związków bioaktywnych. Rdzenni mieszkańcy Syberii dostrzegli, iż częste żucie korzenia żeń – szenia poprawiało im nastrój, ale także wzmacniało organizm, zwiększało wytrzymałość fizyczną, co było bardzo istotne w przetrwaniu surowej, mroźnej zimy.
Najważniejsze korzyści zdrowotne, wynikające z zażywania żeń-szenia
Właściwości prozdrowotne tej rośliny są przedmiotem wielu badań naukowych. Regularne stosowanie żeń-szenia poprawia nastrój oraz daje ogólną satysfakcję z życia. Nie bez powodu, preparaty z eleuterokokiem stosowane są w leczeniu stanów lękowych i depresji. Związki zawarte w tej roślinie wpływają bowiem na poziom hormonów szczęścia tj. serotonina, dopamina.
Żeń szeń zaliczany jest do grupy roślin o działaniu adaptogennym, czyli uodparniającym na stresogenne czynniki środowiska. Dowiedziono iż zmniejsza on poziom kortyzolu – czyli hormonu stresu, oraz reguluje pracę nadnerczy. Źródła donoszą, że preparaty z żeń-szeniem chronią żołądek przed wystąpieniem wrzodów, które jak dobrze wiemy często dotykają osoby o stresującym stylu życia.
Uczucie przypływu energii po spożyciu eleuterokoka jest bardzo podobne jak po wypiciu filiżanki espresso. Z tą różnicą, że korzeń żeń szenia pobudza łagodniej, nie przyspieszając pracy serca i nie wprowadza w stan poddenerwowania i rozdrażnienia. Wręcz przeciwnie 🙂
Oprócz właściwości kojących nerwy i przystosowujących organizm do ciężkich warunków, eleuterokok ma szereg innych korzystnych oddziaływań. Jednym z nich jest poprawa libido i funkcji seksualnych u kobiet i mężczyzn. Z tego powodu Chińczycy, zaliczają tę roślinę do grupy afrodyzjaków. Regularna suplementacja preparatami żeń-szenia zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na grypę i przeziębienia, co związane jest z podwyższeniem komórek odpornościowych w organizmie. Stosuje się go również w schorzeniach płuc oraz w leczeniu astmy.
Ponadto żeń-szeń ma silne właściwości przeciwnowotworowe. Szczególnie polecany jest palaczom, u których zmniejsza ryzyko wystąpienia nowotworów układu oddechowego.
Eleuterozydy – najważniejsze związki w korzeniu żeń-szenia
Tak liczne właściwości zdrowotne żeń-szenia wynikają z bogactwa związków bioaktywnych występujących w jego korzeniu. Do najważniejszych zalicza się eleuterozydy A, B, B1, C, D, E, F. Właściwości lecznicze tych związków są przedmiotem badań od ponad 60 lat, a ich istotna cecha to dobra przyswajalność. Ponadto w korzeniu żeń-szenia znajdziemy witaminy z grupy B, witaminę C i A oraz liczne pierwiastki tj. wapń, miedź, cynk, fosfor, potas, magnez, żelazo, sód, siarka.
Co ciekawe….
Żeń-szeń syberyjski, ze względu na swoje silne właściwości adaptogenne, stosowany był przez Rosjan w celu zmniejszenia skutków napromieniowania po katastrofie elektrowni atomowej w Czarnobylu.
Panossian, A., & Amsterdam, J. D. (2017). Adaptogens in psychiatric practice. Complementary and Integrative Treatments in Psychiatric Practice. Edited by Gerbarg PL, Muskin PR, Brown RP. Arlington, VA, American Psychiatric Association Publishing, 113-134.
Baczek, K. (2017). Eleuterokok kolczysty-alternatywa dla żeń-szenia?. Herbalism, (1 [3]).
